Wat weten we eigenlijk van Rum? Bacardi, Baco of Havana Rum? Dan hoop ik een ander beeld te schetsen over deze mooie Caribische drank die in meer dan 40 landen over de wereld wordt geproduceerd. Ja, Bacardi is erg belangrijk geweest in het verleden met het groot worden van deze dranksoort, maar net als met alle grote merken in de drankenindustrie worden dit soort bedrijven zo groot dat er uiteindelijk niet veel overblijft van de puurheid en exclusiviteit. Is dat slecht? Nee, als je je maar beseft dat een Bacardi niet representatief is voor een goed Rum.

Inleiding Rum en rietsuiker.

Rum is een sterke drank die wordt bereid uit de bijproducten van suikerriet, voornamelijk is dit melasse. Maar kan ook gemaakt worden van vers suikerriet sap of suikerrietsiroop. Over de melasse zal ik zo nog meer vertellen.

De naam Rum kent meerdere verhalen waar de benaming vandaan komt. De botanische geslachtsnaam voor suikerriet is 'sacharum'. Het kan dus komen uit de Latijnse benaming van suiker, anderen denken dat het woord een verbastering is van het Franse ‘arome’. Rum heeft in de loop der jaren veel namen gehad, waaronder: au-de-Vie de Molasses, Rumbullion, Aguardiente de Cana & Kill Devil.   

Suikerriet, is een grassoort die houdt van warme tropische klimaat met vruchtbare bodem op mineraalrijke stenige kalksteen. Na de oogst (1 x per jaar in het voorjaar) wordt uit het onderste deel van de stengel de rietsuiker gewonnen d.m.v. persen in een speciale persmolen, vervolgens wordt dit sap (guarapo) tot 3 keer gekoot om het suiker te concentreren en te kristaliseren.

Het was op het eiland Madeira dat de technologie voor het distilleren van rietsuiker werd geboren die nog steeds over de hele wereld wordt gebruikt. Zowel in de productie van suikerriet, en bij de omzetting ervan voor de productie van suiker, suikerriet, honing, rum en alcohol. Door de strategische geografische ligging van het eiland Madeira, stimuleerde de ontwikkeling van de suikerrietteelt en suikerproductietechnieken die later zouden worden uitgebreid met de ontdekking van Amerika, eerst door de Portugees naar Brazilië en later de eilanden van de Caraïben en de Antillen. 

In de loop van de 16de eeuw ontdekte men dat de melasse, nadat die weer met schoon water was verdund, kon laten vergisten om zo de alcohol eruit te distilleren (voor men deze kennis had, werd melasse gezien als afvalproduct en weggegooid).

Wanneer Rum rechtstreeks van het verse suikerriet sap wordt gedistilleerd is het een 'Agriculture Rum'.  Nu moet het sap wel snel verwerkt worden tot alcohol of ingekookt worden tot siroop aangezien het sneller bederft.

Melasse. Dit is een stroopachtig bijproduct van de productie van suiker uit suikerriet of suikerbieten. Deze wordt gewonnen uit de stengels door deze machinaal klein te hakken en te walsen. Door dit walsen stroomt er in eerste instantie een helder sap uit, dit wordt gecentrifugeerd om de suiker eruit te centrifugeren, hiervan blijft een dikke kleverige sap van over wat ook nog voor 50% uit suiker bestaat. Dit wordt bijna tot het kookpunt verhit, vervolgens wordt dit afgekoeld en verontreinigingen worden verwijderd. Opnieuw volgt dan een verhitting en een afkoeling en wat er dan nog overblijft, is een donkere, weelderige stroop die op dat moment al redelijk zuiver is. Deze stroop wordt in een centrifuge gedaan die al draaiend de suikerkristallen afscheidt. Wat hier uitkomt is rietsuiker. De resterende, donkere en stroperige vloeistof noemt men melasse, en hier wordt de Rum van gedistilleerd.

De Rum gemaakt van melasse is een zogeheten 'Rhum Industriel'.

In het inleidende deel noemde ik al Bacardi dat dit merk ontzettend belangrijk is geweest in de gehele ontwikkeling van Rum. Aanvankelijk voordat men melasse gebruikten voor dit destillaat was de melasse nogal onzuiver. Facundo Bacardi zorgde voor een betere destillatietechniek en zorgde ervoor dat melasse van suikerriet het basisproduct werd van rum.

Melasse wordt o.a. ook gebruikt bij het maken van roggebrood, drop & sojasaus.

Fermentatie

Als je wil kan de fermentatie in twee dagen klaar zijn maar kan ook tot twaalf dagen duren. Langzame fermentatie levert een product met meer hogere alcoholen en esters dan snelle fermentatie. De melasse of het pure suikerriet sap wordt gecombineerd met water en gist in tanks om te fermenteren. De  vloeistof die hier gewonnen wordt bekend als 'vino de caña', wordt gedestilleerd. Deze fermentatie wordt gedaan in de zogeheten Pot stills of Column stills.

De Rum gedistilleerd in pot stills (ketels voor op het plaatje)  dragen een alcoholpercentage van 80-88% en zijn over het algemeen de meer aromatische Rums. 

De Rums uit de Column stills (achteraan op het plaatje) zijn de zogenaamde light Rums. Deze geven meer alcohol, zo'n 93-95,8%.

De rijping van Rum.

Na de distillatie rijpt Rum tenminste een jaar op houten vat. Rijping op een eiken houten vat zorgt voor een gereguleerde opvoeding van volwassen worden met zowel een beetje zuurstof als besloten in een kleine ruimte. Tegelijkertijd geeft het eiken houten vat smaken af.

Door de warmte van de tropische landen waar rum wordt gestookt gaat het rijpingsproces van rum veel sneller dan bijvoorbeeld Whisky in het koele Schotland, denk aan Jamaica waar 1 jaar rijpen op vat gelijk staat aan 3 jaar Whisky in SChotland. Bij koelte gaat het beoogde proces van rijpen langzamer dan bij hogere temperaturen. Er zijn landen waar ze een koele  rijpingsperiode kunnen hanteren, denk aan Guatemala waar de fermentatie en rijping van sommige producenten op 2.200 meter boven zeeniveau gebeurd. Door de lagere temperaturen op deze hoogte verouderd de Rum langzamer.

Over het algemeen is Rum een blend van meerdere producties, er kan dus ook gebruik gemaakt worden van het Solerasysteem.

Type Rum’s:

Rum is geen beschermd product als regionaal erkend product. Whisky komt uit Schotland, Jenever uit een beschermd deel binnen Nederland & België & bv. Champagne wat haar herkomst volledig heeft gebarricadeerd in een specifiek deel in Frankrijk. Landen waar Rum wordt gemaakt zijn voornamelijk landen daar waar het tropisch is en suikerriet wordt verbouwd.

Vaak volstaat het om 3 klasse te onderscheiden (zijn geen wetten):

1. Niet gerijpt of kort gerijpt (tot 0-5 jaar)
2. Gerijpt (5-15 jaar)
3. Lang gerijpt (15+ jaar)

Oorspronkelijk kende men drie hoofdgroepen waarin men Rum kon indelen. De verschillende soorten werden ingedeeld naar de landen die het gebied als kolonie hadden bezet. Zo hadden de Engelsen landen als Jamaica en Trinidad als kolonie onder zich en was Martinique bezet door de Fransen. Zo ontstonden de volgende 3 soorten:

• Spaanse stijl/Cuba (Cuba, Panama, Venezuela, Guatemala, Nicaragua, Puerto Rico, Columbia en Dom. Republiek): De 'Spaanse stijl' is voortgekomen door de voormalige Spaans-Amerikaanse kolonies. Deze stijl wordt gekenmerkt door het gebruik van melasse als suikerbron en is meestal relatief licht en zachter van smaak door het gebruik van kolomdestillatie. Voorbeelden hiervan zijn de Rums van Bacardi en Havana Club. Wel is de Spaanse stijl vaak wat kruidig aangezien vatrijping vaak wordt toegepast. Dit komt door de handel die gedreven werd door de Spanjaarden met de boot vol geladen met met rum vaten.

• Engelse stijl (Barbados, Bermuda, Belize, Guyana, Mauritius, Trinidad en Jamaica): De 'Britse stijl' is voortgekomen door de voormalige Britse koloniën, ook deze stijl gebruikt melasse als basis, maar is vaak voller van smaak door destillatie in een pot stil.

• Franse stijl (Haïti, Guadeloupe, Martinique/Sint Maarten): Je raad het al! Ja, de 'Franse stijl' is voortgekomen door de voormalige Franse koloniën. Deze stijl wijkt af van de anderen doordat hier geen gebruik werd gemaakt van melasse (meer funky stijl). De Franse stijl gebruikt namelijk (vers) suikerriet sap om een sterk afwijkende smaak te ontwikkelen en wordt vaak dubbel gedistilleerd. De smaak is vaak te omschrijven als licht grassig en lijkt enigszins op een tequila. Rum in deze stijl is meestal een Rhum Agricole, maar hieraan worden bepaalde eisen gesteld, omdat dit een beschermde naam is.

Ook wordt Rum vaak ingedeeld op kleur, licht/wit (= rvs), goud & bruin/donker. Zwart valt ook onder bruin maar zou eigenlijk eigen categorie moeten krijgen, zwarte rum krijgt namelijk zijn kleur in het geheel niet of slechts voor een klein gedeelte door rijping op houten vaten. Deze rum krijgt zijn donkere kleur door toevoeging van melasse, karamel of beide). Deze indeling geeft erg weinig inzicht en wordt door veel kenners dan ook niet gewaardeerd.

• Witte rum: bevat vrij weinig smaken (door filtering) naast de algemene zoete smaak van rum.
• Agricole Rum: wordt gemaakt van het eerste heldere vers geperste blanke sap

• Bruine rum (Dark Rum): door rijping en op houten vaten heeft de rum een bruine kleur en voller smaakprofiel. Smaken die je terugvindt zijn vol met aroma’s zoals specerijen.

• Flavored rum: die smaken komen vooral uit fruit dat mee-gedistilleerd wordt tijdens het productieproces. Denk aan banaan, mango, sinaasappel of bijvoorbeeld kokos. Denk aan Bacardi lemon, Razz....etc.

• Gold rum (ook wel Amber, Pale, Oro Rum genoemd): heeft zijn kleur gekregen door de eiken vaten en zit qua smaken tussen de lichte witte rum en zwaardere bruine rum.

• Spiced rum: met gold rum als basis, maar dan met extra toegevoegde specerijen waardoor je een donkere rum krijgt met smaken als kaneel, anijs of peper (vaak wat zoeter, denk aan Captain Morgan & Sailor Jerry). Doet denken dat deze stijl op vaten heeft gerijpt maar dat is niet zo, kan dus ook een blanke rum zijn. Deze stijl wordt ook wel Rumbullion genoemd.

• Rum Likeur: is eigenlijk niets minder dan een kant en klare cocktail. Breezers zijn hier een voorbeeld van en hebben over het algemeen een alcoholpercentage van rond de 17%.

• Vintage rum: is een rum uit een bepaald jaar. Maar eigenlijk zegt dit niet zoveel. Hiernaast kan je niet aan een jaargang zien of de rum van goede kwaliteit is zoals bij wijn welke in een bepaald jaar een goede oogst kan hebben of druiven van uitzonderlijke kwaliteit.

Indeling op alcoholpercentage. Hierin worden een aantal percentages onderscheiden: (Rum moet minimaal 37,5% alc. bevatten)

• Standaard: rond de 40 vol%
• Navy Strength: rond de 50 vol%
• Overproof (of Neval): verwijst naar rum met een hoger alcoholpercentage van 50 tot 60% en hoger. vaak 75,5 vol% (denk aan strohrum)

Ook wil ik nog even aandacht geven aan de peated Rum. Meestal hebben deze Rum's gerijpt op vaten die eerder gebruikt zijn voor het rijpen van Peated Whisky's. Nu krijg je een rokerige medicinale grovere stijl Rum.

In Europa is er een Rum wetgeving die oplegt dat een Rum niet meer dan 20 gram suiker mag bevatten, dit geldt voor de Europees gedistilleerde Rum's maar ook voor de Rum's die worden geïmporteerd. Bevatten ze wel meer dan de voorgeschreven 20 gram suiker komen ze in Nederland op de markt als Rum Spirit.

Welke landen wordt Rum geproduceerd?

In principe kan Rum overal vandaan komen maar niet overal kan suikerriet groeien. In sommige landen moet de Rum afkomstig zijn van landbouwproducten afkomstig van hetzelfde land, maar er zijn ook landen die het suikerriet sap, melasse of reeds gedistilleerde Rum verkopen aan producenten elders in de wereld waar de rijping of distillatie verder vervaardigd wordt.  Hieronder uitgebreidere informatie over Rum producerende landen.

• Haïti:Daar waar de meeste Caribische eilanden enkele tientallen Rum producenten hebben zijn er op Haïti wel 500 producenten. Haïti produceert landbouw rum wat hier 'Clairin' wordt genoemd in lokale taal, gemaakt van vers suikerriet sap. In tegenstelling tot West-Indië is de distilleermethode op Haïti net even anders. De gefermenteerde most is sterker (7% volume), en wordt er gedestilleerd d.m.v. dubbele hoeveelheid hitte. Wanneer de rum op Haïti de distilleerderij verlaat heeft de rum 90% pure alcohol (tegenover 70% voor rum uit Martinique of Guadeloupe). Op Haïti worden Rums over het algemeen niet gerijpt op eiken houten vaten, waardoor het puurder, frisser en droger smaakt t.o.v. de houtgerijpte Rum's die karamelachtige tonen vertonen en wat zoeter zijn. Het mooie aan Rum/Clairin vanuit Haïti is dat de meeste producenten zich hebben vastgehouden aan de Haïtiaanse gebruiken en daardoor niet gemoderniseerd zijn in hun productie methode en daardoor nog heel puur is. Om het typische karakter van Clairin Traditional te behouden en mogelijke speculatie in de toekomst te voorkomen, werd besloten een protocol met regels op te stellen waaraan de productie moet voldoen, de zogeheten 'Triple "A" status', wat staat voor:

1. Agriculturists; suikerriet moet inheems en biologisch geteeld zijn. Er moeten traditionele kweektechnieken gebruikt worden, zonder het gebruik van synthetische chemicaliën zoals herbiciden, meststoffen, etc. Het oogsten moet manueel gedaan worden, waarna het suikerriet d.m.v. dieren (vaak ezels of ossen) vervoerd wordt van de velden naar de distilleerderij.
2. Artisans; de vergisting van het sap mag uitsluitend plaatsvinden door het gebruik van natuurlijke gisten, zonder toevoeging van industriële gisten en zonder verdunning van water. Vervolgens moet de fermentatie minstens 120 uur duren. Daarnaast is het een vereiste dat het bottelen in Haïti plaatsvindt. 
3. Artists; De distillatie vindt plaats in distilleerketels met maximaal 5 koperen schalen die in direct contact staan met het vuur. De gedistilleerde drank moet worden gebotteld op de uitlaatkwaliteit van de distilleerketel. Het bottelen moet in Haïti gebeuren.

                1. Clairin Sajous; hiervoor wordt het sap van het suikerriet soort Cristalline gebruikt (vergelijkbaar met een Grand Cru). 

                2. Clairin Le Rocher; dit is ook van Cristalline gemaakt maar dan in siroopvorm

                3. Clairin Casimir; deze worden gemaakt van de rietsuikersoorten Hawaii Rouge & Hawaii Blanc 

                4. Clairin Vaval; gemaakt van het verse sap van de Madame Meuze suikerriet

                5. Clairin Sonson; ook van de Madame Meuze maar dan in de vorm van siroop.  

• Barbados: 1703 1ste distilleerderij Mount Gay maar er wordt al sinds 1642 Rum geproduceerd, eerste documentatie in 1651 van Giles Silvester die schreef “Er is één hoofddrank die op het eiland wordt Gedistilleerd, Rumbullion of Kill Devil genoemd”. De legende wil dat toen de zeelieden naar Engeland terugkeerden, ze geschenken van rum uit Barbados aanboden om te bewijzen dat ze inderdaad de Atlantische Oceaan waren overgestoken. Hoewel het moeilijk te zeggen is lijkt Barbados de geboorteplaats voor Rum). Is een sterkere krachtigere rijpere stijl. Melasse, vers sap of siroop mag worden gebruikt en het type distillatie en fermentatie is onbeperkt, hoewel niet-saccharomyces giststammen inheems moeten zijn. Barbadoswater moet worden gebruikt om op bottelsterkte te komen en alle rijping moet volledig op het eiland plaatsvinden, waarbij het eindproduct niet is aangepast door zoetstoffen of smaken in de langdurige traditie van de "geboorteplaats van rum". Meer dan 85% van Barbados is koraalkalksteen dat het water van het eiland op natuurlijke wijze filtert, wat een ongeëvenaarde kwaliteit oplevert die essentieel is voor een goede Barbados Rum!

• Madeira: In 1419, helemaal aan het begin van de periode van Portugese ontdekkingen, João Gonçalves Zarco, Tristão Vaz Teixeira en Bartolomeu Perestrelo ontdekten een eiland in het midden van de Atlantische Oceaan dat ze de naam gaven Madeira. De drie Donee Captains begonnen onmiddellijk land te bewerken met tarwe, druivenplanten voor wijn en suikerriet. In 1466 was suikerriet het belangrijkste product geworden van Madeira maar bijna volledig als exportproduct naar het Portugese vaste land en Noord Afrika. Madeira kende een grote Rum productie in de 17e eeuw daar waar er ook veel suikerriet werd verbouwd. Veel akkers zijn vervangen voor wijndruiven door een ziekte in de suikerrietplanten en de concurerende suikerprijs die door Brazilië werd gehanteerd, van de honderden suikerriet molens was er in de 18e eeuw slechts nog 1 over, de 'Socorridos-molen'. Toen in de 19e eeuw wijngaarden werden verwoest door meeldauw en phylloxera die de wijngaarden van Madeira in die tijd bijna wegvaagden, ontstond de behoefte opnieuw suikerriet te gaan verbouwen en nieuw leven in te blazen. Dit beperkte zich beperkt tot aanplant in de lage gelegen akkers in het zuiden van het eiland. Maar tussen 1882-1886 wederom vernietigt veroorzaakt door de schimmel Coniothyrium melasporum. De introductie van nieuwe rassen maakte het mogelijk om de suikerrietplantages die vanaf 1890, opnieuw uitgebreid, waardoor de suikerindustrie en de productie van landbouw rum 'aguardente de cana' (= "suikerrietgeest"). Maar nog steeds wordt suikerriet verbouwd (weliswaar slechts 172ha) en hele mooie Rum's gemaakt. De plantages zijn te vinden als zogeheten 'poios', dit zijn terrassen aangelegd om de scherpe helling van de kliffen tegen te gaan, waardoor het landbouwgebruik mogelijk is in de gemeenten: Calheta, Machico (met name het gebied van Porto da Cruz), Ponta do Sol en Ribeira Brava. Het noorden is klimatologisch wat minder geschikt en tref je enkel wat suikerriet plantages in Santana. Madeira heeft vele Rum fabrieken gekend maar vandaag de dag zijn dat er nog maar 3:

1. Engenho Novo da Madeira,
2. Sociedade dos Engenhos da Calheta en
3. Engenho do Norte (5 producenten laten hun Rum hier maken).

Op Madeira worden de leeftijden van rijping van de Rum geclassificeerd. Jongere rum wordt bewaard in roestvrijstalen tanks en wordt meestal gebruikt bij het maken van poncha. Oudere rum begint bij drie jaar oud, vanaf zes jaar worden ze bestempeld als Reserva (9, 12, 15, 18, 21) en Grande Reserva Premium is 25 jaar oud. 'Madeira Rum' heeft een beschermde geografische aanduiding (BGA) en is een zogeheten 'Rhum Agricola' (rechtstreeks gemaakt van suikerriet sap en niet van melasse). 

• Guyana: Guyana wat 'land van vele wateren betekend', is het Mekka van de Caribische rum en heeft een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van deze drank. De Nederlanders waren de eersten die dit land koloniseerden vroeg in de 17de eeuw, maar de geschiedenis van rum begon met de komst van de Engelsen. 18e eeuw ±384 distilleerderijen in het hele land. Het lokale sugar-gewas is altijd bekend geweest als Demerara Sugar. In 1971 worden de distilleerderijen samengevoegd en opnieuw gegroepeerd in drie entiteiten. Vandaag de dag is er alleen nog Diamond Distillery over en worden de verschillende pot stills verzameld en vernoemd naar de oude distilleerderijen die ooit het land bezaaiden. Het is het thuis van de prachtige Demerara (=rivier) suiker, één van de grootste suikerleveranciers van de Britse troon. Door de eeuwenoude geschiedenis van het maken van rum heeft Guyana een prachtige rum cultuur). Rums hier zijn aromatisch van karakter.

• Jamaica: Jamaica staat bekend om Rum's die snel rijpen en een langer fermentatieproces (langere gisting) in open tanks met 'dunder'. Maar eerst even wat meer informatie over Jamaicaanse Rum. De aanplant van suikerriet floreerde halverwege de 17e eeuw toen het eiland zich koloniseerde onder bewind van het Britse rijk, de Britten plantte over het gehele eiland suikerriet aan en hiermee floreerde tevens de Rum productie. Vele distilleerderijen, plantages en molens waren actief met op het hoogtepunt maar liefst 31.555 hectare suikerriet eind 19e eeuw. Zoals gezegd staat Jamaica met de Rum's bekend als een open tank vergisting met dunder, wat houdt dit in? Waar in de rest van de wereld zo'n 2 à 3 dagen genomen wordt voor het gistingsproces kan het in Jamaica tot wel 3 weken duren in open koperen pot-still waar overgebleven suikerrietschroot en soms rottend fruit (dit wordt 'Muck' genoemd) aan de Rum wordt toegevoegd tijdens het fermentatieproces, door  de blootstelling aan zuurstof tijdens het gisten ontstaan wilde natuurlijke gisten en bacteriën die de karakteristieke 'funky Jamaicaanse stijl' veroorzaakt. Door de toevoeging van de Muck vertraagt het fermentatieproces maar zorgt voor een wild aromatisch smaakprofiel aan Rum zoals geen enkel ander land dat kent.

• Venezuela: Venezuela is begonnen met de productie van suikerriet, nadat Spaanse veroveraars uit Azië kwamen en het suikerriet in Venezuela verbouwden en een serieuze Rum productie ontstond tot op de dag van vandaag. Wel hebben sinds de jaren '60 van de 20ste eeuw de suikerrietplantages veel aan hectares opgegeven in plaats voor aardolie. Venezuela kent een eigen Rum wetgeving met gereguleerde herkomstbenaming 'Designation Of Origin Rum Of Venezuela' (het logo zoals hiernaast te zien bestaat van links naar rechts uit: De zon, de man &  het suikerriet) . Deze reguleert en schrijft voor dat Rum uit Venezuela gemaakt moet zijn van ingrediënten afkomstig uit Venezuela en ook geproduceerd moet worden in Venezuela. Daarnaast moet de Rum minimaal twee jaar hebben gerijpt in vaten van Amerikaans wit eiken (dus ook 2 jaar oud zijn), ten minste 40% alc. bevatten en niet worden gemengd met niet-Venezolaanse alcohol. Nadat rum in vaten is gedaan, worden deze vaten verzegeld met overheid labels en mag niet eerder dan 2 jaar verbroken worden alleen nadat distilleerders goedkeuring van de overheid hebben gekregen om monsters uit hun eigen vatvoorraad te nemen.. 

• Guatemala: Guatemala staat bekend om zeer goede Rum's van zeer hoge kwaliteit. Dit komt letterlijk door de hoogte. Daar waar de suikerrietplantages in de lagere delen van het land staan aangeplant word voor sommige producenten het suikerriet sap naar wel 2.200m boven zeespiegel gebracht om daar de fermenteren en rijpen. Op deze hoge hoogte is meer verkoeling waardoor zowel het fermentatieproces als de rijping vaten langzamer en relaxter verloopt, er wordt hier dan ook gesproken over 'De kunst van rustige rijping' of 'Rum gerijpt boven de wolken'.  Rum van Guatemala is vaak wat grassiger in de smaak en beheerst in samenspel tussen alcohol, zoet en kruidigheid door de langzamere gisting & vatrijping.

• Puerto Rico: Ook Puerto Rico heeft een lange geschiedenis als het gaat om produceren van Rum. In 1775 begon de productie van suikerriet in Puerto Rico. Door economische ontwikkelingen is rond de eeuwwisseling van de 19e eeuw veel van de suikerindustrie verloren gegaan. De productie van Rum stopte hier echter niet door. Alle alcohol die tegenwoordig in Puerto Rico wordt gedistilleerd van geïmporteerde melasse. De politieke problemen die Cuba heeft gehad m.b.t. o.a. Rum heeft voor Puerto Rico veel opgeleverd, denk aan Bacardi die naar Puerto Rico is verhuisd. Sinds 1948 kent Puerto Rico het PRIDCO (= Puerto Rico Industrial Development Company), dit is een programma vanuit de overheid om de rum industrie te promoten en het te helpen bepaalde productienormen te handhaven. Naast deze werkzaamheden zorgen ze ervoor dat de vele export van Rum die Puerto Rico kent (70% van de Rum productie) ten goede komt van Puerto Rico, een percentage van de belasting over de export van Rum gaat terug naar het eiland. De stijl Rum die Puert Rico produceert is over het algemeen wat lichter van alcohol en vatgerijpt waardoor ze iets droger zijn en rijker van smaak door het hout. Puerto Rico stelt enkele regels aan de productie van de Rum zoals: een minimale rijpingsperiode van één jaar in witte eikenhouten vaten vereist, gouden rum moet minstens 2 jaar oud zijn, premium rum moet niet minder dan 6 jaar oud zijn, moet gedistilleerde zijn in een kolomdistillatie en moet gemaakt worden met melasse. Na het rijpen wordt veel van deze rum met koolstof gefilterd om de kleur te verwijderen die tijdens het rijpen is verkregen (denk aan witte rum, deze is hier dus ook gerijpt). 

• Cuba: Vaak wordt er bij het woord Rum als eerste de link gelegd met Cuba, niet gek want met 2 zeer grote merken is rum de al lang de economische motor van dit eiland. het is bijna zeker dat de Nederlander Pieter Blower in 1637 voor het eerst rum maakte van melasse. De Cubaanse stijl is zuiver en ongecompliceerd, dit komt dat de Cubaanse melasse een hoger suikergehalte heeft dan ander landen (52 à 54%) en vaak net wat lager in alc. dan andere landen, zo rond de 45%. Dit is dan ook de reden dat beroemde rum cocktails met Cubaanse rum worden gemaakt. In 2013 kreeg Cubaanse rum zijn eigen status als beschermde oorsprongsbenaming (Denominación de Origen Protegida) die ervoor zorgt dat Cubaanse traditionele methoden bij de productie worden gehandhaafd. Denk hierbij aan suikerriet uit Cuba, gebruik van eigen water (indien aanwezig ondergrondse waterbron), type gist wat gebruikt wordt, houtskool filtratie, moet Cubaanse rum kolom-gedistilleerd zijn en donkere rum moet minimaal 2 jaar rijpen op vaten. De Cubaanse politieke gebeurtenissen hebben een grote invloed gehad op de rum productie en handel. Na de Cubaanse Revolutie werd de rum productie in 1959 overgenomen door de Cubaanse regering. De eigenaren van de belangrijkste rum stokerijen Havana Club en Bacardi moesten Cuba ontvluchten. Echter had het bedrijf al in de jaren voorafgaand aan de Cubaanse Revolutie buitenlandse vestigingen opgericht en de eigendom van zijn handelsmerken, diverse activa en eigen formules uit Cuba naar de Bahama's verhuisd. Dit hielp het bedrijf te overleven nadat de communistische regering alle Bacardi activa in Cuba in beslag had genomen. Drank dat nu wordt gemaakt in de voormalige Cubaanse Bacardi distilleerderij worden in Cuba verkocht onder de naam Caney. 

• Dominicaanse Republiek: moet hier min. 2 jaar rijpen.

• Mexico: Rum hoeft hier maar 8 maanden te rijpen.

• Trinidad

• Panama: Panama is een serieuze speler op Rum gebied qua productie en export. Hier wordt Rum traditioneel van de melasse gemaakt. Daarnaast staat Panama er om bekend veel geweldige kwaliteit rietsuiker van eigen bodem tot haar beschikking te hebben. Een voedingsrijke vulkanische bodem is hier de oorzaak van, daarnaast worden de plantages met respect behandeld. Daarnaast leent het klimaat zich er perfect voor om de Panama Rum op eiken houten vaten te rijpen wat hier dan ook gebruikelijk is door de Spaanse invloeden die deze stijl hebben achtergelaten. De samenvloeiing van lucht uit de Stille Oceaan met warmte uit het Caribisch gebied zorgt voor een microklimaat van stabiele temperatuur en vochtigheid.

• Nicaraqua

• Fiji: De Fiji-archipel omvat meer dan 300 eilanden in de Stille Zuidzee, tussen Australië en Tahiti. Suikerriet groeit hier op rijke, vulkanische grond. Tropische regens zorgen dankzij de natuurlijke filtratie van de bodem voor bijzonder zuiver water, een essentieel ingrediënt voor kwalitatieve destillatie. Door de suikercrisis aan het einde van de 19e eeuw is de suikerrietteelt drastisch verminderd. Eind 19e eeuw waren hier nog meer dan 30 Rum distilleerderijen, vandaag de dag is Rum Co. Distillation in Lautoka nog de einige (hier worden meerdere merken vervaardigd, dit zijn allemaal onafhankelijke bottelaars die vaten met oude rum kopen). Hier produceert men uit melasse, verdunt met zeer zuiver water en gefilterd met kokosnoothoutskool.

• Guadeloupe-eilanden: Frans departement en wordt gezien als één van de betere Rum productie gebieden.

• Martinique (Frans gedeelte Sint Maarten): Aangezien Martinique een Franse kolonie is heeft de Franse regering volgens de Franse wetgeving recht op de Appellation d'Origine Contrôlée (Franse beschermde oorsprongsbenaming) "AOC Martinique Rhum Agricole." De suikerriet plantages staan hier veel langs de kust waardoor het gras ziltige invloeden ontvangt vanuit de zee. Ook wordt hier Ratafia de Rum geproduceerd wat een variant is van onvergiste rietsuiker waar Rum aan wordt toegevoegd om de gisting van de rietsuiker tegen te gaan waar een zoete variant uit ontstaat.

Authentic Caribbean Rum (ACR)

Het keurmerk van 'Authentic Caribbean Rum' (ACR) moet de herkomst en kwaliteit garanderen. Vijftien onafhankelijke, kleine(re) distilleerderijen van tien verschillende (ei)landen hebben zich gecommitteerd aan de regels en standaarden ervan. Hiermee willen ze een vuist maken tegen rumgiganten met enorme marketingbudgetten, en de strijd winnen met authenticiteit, diversiteit, historie en kwaliteit.

Daarnaast is er ook nog een orgaan genaamd 'The West Indies Rum and Spirits Producers Association' (WIRSPA). De WIRSPA werd eind jaren zestig opgericht als een vereniging van nationale rum producenten in de ACS-Caraïben, met het hoofdkantoor in Barbados. Is oorspronkelijk opgericht om de belangen van leden die betrokken zijn bij de distillatie, export en marketing van rum te bevorderen en te beschermen. Meer recentelijk heeft WIRSPA een rol op zich genomen om Authentic Caribbean Rum te ontwikkelen als een premiumcategorie op internationale drankenmarkten. WIRSPA helpt zijn leden ook bij het verbeteren van productiemethoden door middel van trainingsseminars en het werk van een technisch comité. Bezoek voor meer informatie.

Deze blog is geschreven door Guillaume Coret

Heb je nu nog meer zin gekregen om meerdere Rums naast elkaar te proeven? Fijn-Proeverij organiseert dit graag voor je.

Wil je hier meer over weten neem dan hier contact op.

Volg Fijn-Proeverij via de socials

 Facebook Instagram

Durf je het aan om de Fijn-Proeverij Rum Quiz te spelen.